Depresja, uważana za jeden z ważniejszych problemów epidemiologiczno-zdrowotnych, może przyjąć różnorodny obraz kliniczny. W praktyce klinicznej funkcjonuje kilka podtypów depresji różniących się pod względem głównych rysów klinicznych: depresja melancholijna, psychotyczna, agitowana lub atypowa. Można wyróżnić również podtypy powiązane ze specyficznymi okolicznościami wystąpienia depresji: depresja sezonowa, depresja poporodowa, depresja wieku późnego lub wczesnego.
Depresja może być jednorazowym epizodem, mieć charakter nawracający lub przewlekły. Na podstawie oficjalnych klasyfikacji np. Research Diagnostic Criteria wyróżniono 11 podtypów depresji.
Jeżeli weźmiemy pod uwagę kryteria, jakie są wymagane do rozpoznania depresji to rozpoznanie depresji może nastąpić aż w 227 ich kombinacjach.
W związku z tak dużą różnorodnością kombinacji objawów, pogłębianą między innymi poprzez ich natężenie, autorzy na łamach BMC Medicine postanowili przedstawić analizę w oparciu o przeprowadzone dotychczas badania i na tej bazie wyróżnić różne fenotypy choroby. Po przeszukaniu medycznych baz danych udało się znaleźć 20 badań, na podstawie, których autorzy mogli wykonać stosowne obliczenia.
Dane uzyskane z analizy objawów depresji stają niejako w sprzeczności z intuicyjnym odczuciem wskazującym na możliwość różnorodnych jej podgrup klinicznych, jak również z funkcjonującymi w praktyce podtypami. Udało się wyróżnić 2-5 klas depresji w oparciu o nasilenie objawów, natomiast nie udało się wyodrębnić jednoznacznie specyficznych zespołów objawów mogących tworzyć odrębne podjednostki depresji.
Badacze uważają, że albo stosowane metody statystyczne nie pozwoliły wydobyć mierzalnych różnic, bądź też funkcjonujące podziały depresji są sztuczne i w rzeczywistości nie ma istotnych różnic w obrazie klinicznym depresji. Trudno w związku z tym kierować się wyborem leków w zależności od ich profilu psychofarmakologicznego.
Opracowane na podstawie: Internet / 2012
Magdalena Lipczyńska
H.M. van Loo i wsp. Data-driven subtypes of major depressive disorder: a systematic review, LINK: BMC Medicine 2012;10:156
