Czy depresja i zaburzenia lękowe są manifestacją jednej choroby?

Klasyfikacje schorzeń, w tym psychicznych, powinny odzwierciedlać współczesną wiedzę o ich patofizjologii. Dzięki temu lekarzom nie tylko łatwiej się komunikować między sobą, ale również efektywniej leczyć. Czy jednak powyższe założenia nie są uproszczeniem wzajemnie przeplatających się procesów biologicznych?

Do odpowiedzi na tak sformułowane pytanie sprowokowały wyniki badania współistnienia depresji i zaburzeń lękowych w grupie osób powyżej 65 roku życia, uczestniczących w przekrojowym badaniu obejmującym ponad 14 tysięcy badanych z różnych krajów Europy (Anglia, Niemcy, Albania, Hiszpania, Islandia, Holandia). Badanie prowadzono w ramach projektu EURODEP, a odpowiednie dane z kwestionariuszy pozwoliły wyodrębnić osoby bez zaburzeń depresyjnych, z objawami depresyjnymi subklinicznymi i przypadkami jawnej klinicznie depresji. W każdym z tych przypadków do opisu dołączono również występowanie zaburzeń lękowych.

Subkliniczną depresję rozpoznano u 15,2% badanych, a jawną klinicznie depresję z u 12,6%. Zaburzenia lękowe występowały u 42.8% diagnozowanych osób. Odsetek osób z zaburzeniami lękowymi systematycznie zwiększał się, jeżeli narastały objawy depresyjne. Dla osób bez objawów depresji wyniósł 32%, z subkliniczną depresją  67,3%, a z jawną klinicznie depresją 86,2%. Współwystępowanie zaburzeń lękowych oznaczało większe nasilenie i liczbę objawów depresyjnych, a także gorszą sprawność funkcjonalną.

Dane te wspierają hipotezę, że rozdzielenie depresji i zaburzeń lękowych jest sztucznym podziałem, stanowiąc jedynie odmienną odpowiedź na podobne czynniki stresowe. Część badaczy na podstawie danych populacyjnych już wyróżniła mieszane zaburzenia lękowo-depresyjne jako oddzielną klasę schorzeń. Autorzy w ostatecznym wniosku podkreślają u osób w podeszłym wieku współistnienie zaburzeń lękowych i depresyjnych również w obszarze subklinicznej manifestacji chorób. Traktowanie zaburzeń lękowych jako niższej jednostki chorobowej, wydaje się być na skutek powyższych powiązań niewłaściwym.

Opracowane na podstawie: Internet / Luty 2014
Marek Kowrach

A.W. Braam i wsp. Depression, subthreshold depression and comorbid anxiety symptoms in older Europeans: results from the EURODEP concerted action , LINK: J Affect Disord 2014;155:266

0 replies on “Czy depresja i zaburzenia lękowe są manifestacją jednej choroby?”