Istnieją kontrowersje, czy charakter zaburzeń lękowych towarzyszących bezpośrednio epizodom depresyjnym, czy też je poprzedzających, wpływa na długotrwałe rokowanie, w tym na ciężkość i częstość nawrotów depresji. Na łamach British Journal of Psychiatry przedstawiono pracę, w której oceniano lęk jako jeden z determinantów wystąpienia powtórnych zaburzeń depresyjnych. W tym celu przez około 16,7 lat obserwowano 476 pacjentów z chorobą afektywną jednobiegunową i 335 z chorobą afektywną dwubiegunową. Zaletą badania był długi czas obserwacji chorych i szczegółowa analiza składowych lęku, takich jak: nadmierne zamartwianie, obecność objawów wskazujących na somatyzację lęku (bóle w klatce piersiowej, kołatania serca, duszność itp.), subiektywne odczucie lęku, fobie, obawa o stan zdrowia, obsesje i kompulsje, ataki paniki.
Autorzy wykazali, że nasilenie zaburzeń lękowych w okresie epizodu depresyjnego korelowało z nawrotowością i ciężkością zaburzeń depresyjnych w przyszłości, zarówno w chorobie afektywnej jednobiegunowej jak i dwubiegunowej. Wśród analizowanych typów zaburzeń lękowych największy stopień korelacji z nawrotowością i trwałością depresji wykazywały obsesje i kompulsje. A zatem z praktycznego punktu widzenia warto pamiętać, że o ciężkości przebiegu wieloletniej depresji w chorobie jedno i dwubiegunowej nie decydują tylko wskaźniki połączone bezpośrednio z zaburzeniami depresyjnymi, ale również współistnienie i nasilenie towarzyszących zaburzeń lękowych.
Opracowane na podstawie: British Journal of Psychiatry, 7 października 2011
Marek Kowrach
