Od wielu lat uważa się, że depresja jest możliwym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. Dwie ostatnio przeprowadzone meta-analizy wydają się potwierdzać tę hipotezę. Większość badań jednakże nie uwzględniała w analizie szczątkowej obecności czynników wprowadzających w błąd, takich jak istniejące uprzednio choroby sercowo-naczyniowe.
Dyskutowana koncepcja depresji naczyniowej zakłada, że u części chorych na depresję, zwłaszcza w starszym wieku, podstawowym mechanizmem takiej depresji są subkliniczne zmiany w naczyniach mózgowych prowadzące do zmian neurobiologicznych struktur limbicznych, co predysponuje lub przyspiesza rozwój depresji a jednocześnie zwiększa ryzyko udaru.
Autorzy omawianej pracy połączyli dane z badań kohortowych w celu zbadania, czy depresja zwiększa ryzyko udaru u osób bez stwierdzonych chorób serca i naczyń mózgowych. W bazie Pub Med zidentyfikowali 28 odpowiednich badań oceniających prospektywnie związek między depresją a pierwszym incydentem udaru mózgu. Analiza objęła 681 139 osób, u których wystąpiło 13 436 udarów (1,97%).
Stwierdzono zwiększone ryzyko wystąpienia udaru w depresji (ryzyko względne, RR=1,40; 95%l [CI] 1.27–1.53; P,0.0001). Zależności tej nie zmieniło wyłączenie z analizy osób ze stwierdzonymi chorobami sercowo-naczyniowymi oraz udarów w pierwszym roku obserwacji (co mogłoby sugerować nieme klinicznie udary przed włączeniem do obserwacji).
Zdaniem autorów kwestia, czy ryzyko udaru w depresji wynika ze zmian naczyniowych, czy też mechanizm współzależności jest inny, wymaga dalszych badań. Powinny one uwzględniać podtypy udaru i być prospektywnie prowadzone u osób w młodszym wieku, bez zwiększonego ryzyka sercowo-naczyniowego.
Opracowane na podstawie: Internet / Grudzień 2014
Marcin Sokołowski
Łukasz Jankowski
Kristian Barlinn i wsp. Exploring the risk-factor association between depression and incident stroke: a systematic review and meta-analysis, LINK: Neuropsychiatr Dis Treat. 2014;11:1 (dostępny pełen tekst)