Depresja dotyczy milionów ludzi na całym świecie i jest istotną przyczyną chorobowości. Częstość jej występowania w ciągu życia wynosi około 16,2%, znacznie częściej dotyczy kobiet.
Na łamach Nursing Research and Practice ukazała się praca przeglądowa Patricii Anne Kinser i wsp. dotycząca związku dużego epizodu depresyjnego ze starzeniem komórkowym.
Uważa się, że duży epizod depresyjny może być związany z przyspieszonym starzeniem komórek, co ma przełożenie na zaburzenia biologiczne i strukturalne. Jednym z biomarkerów stosowanych do pomiarów starzenia komórkowego są telomery leukocytów. Ocenia się długość telomerów i aktywność telomerazy.
Artykuł przedstawia wyniki jedenastu badań na ludziach. Przeszukano PubMed/Medline i CINAHL od początku do października 2012 używając słów kluczowych: „zaburzenia depresyjne”, „telomer”, „telomeraza”, „skrócenie telomerów”, „homeostaza telomerów”, „epigeneza”. Większość analiz była badaniami przekrojowymi, tylko jedno miało długi czas obserwacji. W ocenie długości telomerów stosowano metodę Southern blot, FISH lub ilościową PCR. Grupy pacjentów włączanych do badań były zróżnicowane.
W badaniach stwierdzono, że istnieją dowody na związek depresji ze skracaniem się telomerów, co jest skutkiem przewlekłego stresu. W 8 na 11 prac wykazano, że chorzy z depresją mieli znacząco krótsze telomery w porównaniu z grupą kontrolną, co odpowiada przyspieszeniu procesów starzenia o 2-10 lat. Aktywność telomerazy była oceniana tylko w jednym badaniu, więc jej związek z depresją jest niejasny. Pomimo pewnych ograniczeń, wyniki zestawionych badań zasługują na uwagę i wymagają dalszej analizy. Przydatne może być jednoczesne badanie długości telomerów i aktywności telomerazy w dłuższej obserwacji. Należy zwrócić także uwagę na hormony stresu będące mediatorami pomiędzy długością telomerów i depresją.
Wyniki sugerują, że depresja może być związana z indukowanym przez stres skróceniem telomerów, znaczenie ma także całkowita ekspozycja na przewlekły stres związany z samą chorobą. Dane przedstawione w pracy mogą być ważnym krokiem naprzód w badaniach dotyczących tej powszechnej choroby.
Opracowane na podstawie: Internet / Kwiecień 2013
Magdalena Piątkowska
Patricia Anne Kinser i wsp . Major Depressive Disorder and Measures of Cellular Aging: An Integrative Review tytuł angielski , LINK: Nurs Res Pract 2013 Article ID 469070