Analiza niemal 30 szeroko zakrojonych badań, obejmujących więcej niż 300 000 pacjentów wykazała, że depresja jest istotnie związana z podwyższonym ryzykiem udaru oraz śmierci z powodu udaru. Doniesienie to zostało opublikowane przez naukowców z Bostonu w formie artykułu w czasopiśmie JAMA.
Udar mózgu, według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization – WHO), to zespół objawów klinicznych związany z nagłym wystąpieniem ogniskowego (lub uogólnionego) zaburzenia czynności mózgu, utrzymujący się dłużej niż 24 godziny lub prowadzący do zgonu i nie spowodowany inną przyczyną niż pochodzenia naczyniowego. Udary mózgu dzielą się na niedokrwienne i krwotoczne.
Udar mózgu jest jedną z najczęściej występujących chorób układu nerwowego, a ze względu na następstwa stanowi poważny problem medyczny. W skali świata stanowi przyczynę 9% wszystkich zgonów i jest drugą, pod względem częstości, przyczyną zgonów, po chorobie niedokrwiennej serca. Współczynnik zachorowalności na udary mózgu (standaryzowany względem populacji europejskiej w wieku 45–84 lat) szacuje się od 240/100 000 do 600/100 000 mieszkańców rocznie. Współczynniki umieralności z powodu udaru mózgu, standaryzowane do wieku, różnią się dość znacznie w zależności od kraju. Wynoszą one, dla populacji kobiet w wieku 35–74 lat, od 20/100 000 do 112/100 000, dla populacji mężczyzn w tym przedziale wiekowym współczynniki te wynoszą od 34/100 000 do 178/100 000.
Depresja objawia się długotrwałym i nieustającym przygnębieniem, zaniżonym poczuciem własnej wartości i utratą możliwości odczuwania przyjemności. Ujawnia się ona najczęściej między 15, a 30 rokiem życia i dotyczy 10% populacji. Około 25% epizodów depresyjnych trwa krócej niż miesiąc, a 50% krócej niż 3 miesiące. Prawie 75% pacjentów obserwuje nawrót objawów depresji w ciągu dwóch lat od wcześniejszego epizodu. U podłoża choroby leżą czynniki genetyczne, środowiskowe i behawioralne. Depresja jest często wtórna do innych chorób, szczególnie przewlekłych. Realnym zagrożeniem jest fakt, że nieleczona depresja może prowadzić do samobójstwa. Około 15% chorych popełnia samobójstwo, ponad 50% podejmuje próbę odebrania sobie życia, a niemal 80% ma myśli samobójcze.
Naukowcy z Bostonu dokonali systematycznego przeglądu literatury i przeprowadzili meta-analizę prospektywnych badań kohortowych oceniających związek depresji z udarem mózgu i śmiertelnością w jego następstwie. Wyniki oceny naukowej opublikowali w prestiżowym czasopiśmie JAMA. Do analizy włączono 28 badań obejmujących 317 540 pacjentów, 8 478 epizodów udaru mózgu podczas okresu obserwacji od 2 do 29 lat. Kiedy połączono wyniki wszystkich badań okazało się, ze depresja jest związana z 45% wzrostem ryzyka udaru mózgu, z 55% wzrostem ryzyka śmiertelnego udaru i 25% wzrostem ryzyka udaru niedokrwiennego. Ryzyko wystąpienia udaru krwotocznego w przebiegu depresji nie zwiększyło się istotnie. Nie wyjaśniono do końca w jaki sposób depresja wpływa na wystąpienie udaru mózgu.
Prawdopodobnie związek tych chorób jest złożony i ma podłoże neuroendokrynno-immunologiczne. Nie bez znaczenia jest aspekt socjologiczno-psychologiczny: niechęć do szukania pomocy medycznej, brak zainteresowania własnym zdrowiem, brak aktywności fizycznej, otyłość. Żeby dokładnie opisać to zjawisko, potrzebne są dalsze badania. Nieszczęścia chodzą parami?
Autor: Dr n.med. Karolina Kłoda
Bibliografia
1. A. Pan, Q. Sun, O. I. Okereke, K. M. Rexrode, F. B. Hu. Depression and Risk of Stroke Morbidity and Mortality: A Meta-analysis and Systematic Review. JAMA: The Journal of the American Medical Association, 2011; 306 (11): 1241 DOI: 10.1001/jama.2011.1282
2. ScienceDaily. Retrieved July 9, 2012, from http://www.sciencedaily.com /releases/2011/09/110920163211.htm
3. https://medtube.net/tribune/a-novel-gene-associated-with-depression-identified/
4. https://medtube.net/other/medical-videos/499-stroke-evaluation-simulation-1
Źródło: https://medtube.pl/tribune-pl/2012/07/depresja-zwieksza-ryzyko-udaru/
