Kobiety w wieku średnim i starsze, które z przyczyn genetycznych wcześnie kładą się spać i wcześnie wstają, są mniej narażone na depresję – informuje „Journal of Psychiatric Research”.
Badanie obserwacyjne – największe i najbardziej szczegółowe tego rodzaju – przeprowadzili naukowcy z University of Colorado w Boulder, Brigham and Women`s Hospital, Massachusetts General Hospital oraz Uniwersytetu Medycznego w Wiedniu.
Przez cztery lata obserwowano 32 470 pielęgniarek (średnia wieku 55 lat) uczestniczących w badaniu Nurses` Health Study. Uczestniczki wypełniały formularze co dwa lata. W momencie rozpoczęcia badania wszystkie zakwalifikowane do badania kobiety były wolne od depresji. 37 proc. zadeklarowało, że kładą się i wstają wcześnie, 10 proc. – że późno, zaś 53 proc. – że średnio – ani wcześnie ani późno.
W badaniu uwzględniono sprzyjające depresji czynniki w rodzaju: masy ciała, aktywności fizycznej, przewlekłych chorób, czasu trwania snu, ekspozycji na światło oraz pracy na nocnej zmianie. Nawet przy ich uwzględnieniu – częściowo uwarunkowana genetycznie – preferencja do wstawania i kładzenia się spać wcześnie wiązała się z ryzykiem depresji mniejszym o 12 do 27 proc. – niż w przypadku „typu pośredniego” (ani sowa, ani skowronek). „Sowy” miały depresję o 6 proc. częściej, co nie jest statystycznie znaczące. Rzadziej były zamężne, częściej mieszkały same i paliły, a także miały zaburzenia snu.
Zdaniem głównej autorki, Céline Vetter z uniwersytetu w Boulder, zaobserwowany związek może wynikać z nakładających się genetycznych uwarunkowań chronotypu oraz nastroju.
Wcześniejsze badania wskazywały, że „sowy” są nawet dwukrotnie bardziej podatne na depresję. Jednak zwykle badania te wykorzystywały tylko dane z określonego momentu i nie uwzględniały wielu innych czynników wpływających na ryzyko depresji. Trudno było stwierdzić, czy to depresja zniechęca do wczesnego wstawania, czy też „późny” chronotyp sprzyja depresji.
Późno wstającym i późno kładącym się spać „sowom” autorzy zalecają – w miarę możliwości – wysypianie się, aktywność fizyczną, spędzanie czasu na świeżym powietrzu, przyciemnianie światła w nocy i jak najwięcej światła w dzień. (PAP)
Autor: Paweł Wernicki
pmw/ ekr/
